Rok 2026 przyniesie największą od dekad rewolucję w przepisach dotyczących kierowców. Surowsze kary, nowe podstawy do odebrania prawa jazdy, kara pozbawienia wolności za rażące przekroczenie przepisów czy udział w nielegalnych wyścigach – wszystko po to, by poprawić bezpieczeństwo na drogach. Ministerstwo Sprawiedliwości zapowiada, że celem jest wyeliminowanie recydywistów i piratów drogowych. Co się zmienia? Kto powinien szczególnie uważać? I dlaczego nadchodzące przepisy mogą uderzyć także w tych, którzy korzystają z nowoczesnych form użytkowania auta? Sprawdzamy, co czeka kierowców w 2026 roku.
Z artykułu dowiesz się:
Oblicz swoją ratę w kalkulatorze leasingowym od Car Lease Polska!
Nowe przepisy w 2026 roku – co się zmienia?
Zmiany w przepisach ruchu drogowego, które wejdą w życie w 2026 roku, mają charakter rewolucyjny. Nowelizacja kodeksu wykroczeń i prawa karnego znacząco zaostrza odpowiedzialność kierowców – zarówno tych, którzy popełniają wykroczenia drogowe, jak i sprawców poważniejszych przestępstw. Celem reformy jest skuteczne eliminowanie niebezpiecznych zachowań i piratów drogowych z polskich dróg.
Jedną z kluczowych zmian będzie wprowadzenie tzw. „rażącego naruszenia” jako podstawy do natychmiastowego zatrzymania prawa jazdy. Do tej kategorii zostaną zaliczone m.in. jazda z prędkością ponad 70 km/h powyżej limitu w terenie zabudowanym, wymuszanie pierwszeństwa na pieszych oraz prowadzenie pojazdu pod wpływem środków odurzających.
W nowym systemie prawnym przewidziano także szereg dodatkowych sankcji. Najważniejsze z nich to:
- Podwyższenie wysokości mandatów – maksymalna kara wzrośnie do 10 000 zł. Dotknie to szczególnie tych kierowców, którzy uporczywie łamią przepisy.
- Możliwość zatrzymania prawa jazdy po pierwszym poważnym wykroczeniu – nie będzie już obowiązku wcześniejszego zebrania punktów karnych. Wystarczy jedno skrajnie niebezpieczne zachowanie.
- Kara pozbawienia wolności – nowelizacja przewiduje możliwość orzekania więzienia za czyny takie jak m.in. dwukrotne przekroczenie prędkości, udział w nielegalnych wyścigach, ucieczka przed policją czy prowadzenie pojazdu mimo sądowego zakazu.
Zmiany te mają wprowadzić realną odpowiedzialność za nieodpowiedzialne zachowania na drodze i skutecznie zniechęcić do ich powielania. Kierowcy będą musieli liczyć się z tym, że granica między wykroczeniem a przestępstwem zostanie znacznie przesunięta.
Kiedy do więzienia? Przykłady rażących wykroczeń
Nowelizacja przepisów na rok 2026 wprowadza nowe kategorie zachowań, za które kierowcy będą mogli trafić do więzienia. Ustawodawca rozszerzył katalog czynów uznawanych za rażące naruszenie zasad bezpieczeństwa, traktując je nie jako wykroczenia, lecz przestępstwa. To oznacza, że nawet bez ofiar czy kolizji kierowca może stanąć przed sądem karnym i usłyszeć wyrok pozbawienia wolności.
Nowe przepisy przewidują karę od 3 miesięcy do 5 lat więzienia nie tylko za udział w nielegalnym wyścigu, ale także za brawurową jazdę stwarzającą realne zagrożenie dla innych uczestników ruchu. Chodzi o sytuacje, gdy kierowca:
- Przekroczy dopuszczalną prędkość co najmniej o połowę na autostradzie – np. jadąc 210 km/h przy limicie 140 km/h.
- Przekroczy prędkość dwukrotnie na innych drogach – np. 180 km/h w miejscu, gdzie obowiązuje ograniczenie do 90 km/h.
- Uczestniczy w nielegalnych wyścigach lub zachowuje się w sposób rażąco niebezpieczny, np. wykonując manewry zagrażające pieszym.
- Prowadzi pojazd mimo sądowego zakazu – również zagrożonego karą pozbawienia wolności do 5 lat.
Ministerstwo Sprawiedliwości wskazuje też, że w razie poważnych skutków wypadku – np. śmierci lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu innej osoby – kara będzie jeszcze surowsza. W takich przypadkach kierowcy będą grozić od roku do 10 lat więzienia. Dotyczy to zarówno uczestników nielegalnych wyścigów, jak i osób prowadzących pojazdy w sposób brawurowy lub naruszających zakaz prowadzenia.
Nowe przepisy mają charakter odstraszający – rząd chce w ten sposób wysłać jasny sygnał, że lekkomyślność za kierownicą nie będzie już traktowana pobłażliwie. Dla wielu kierowców może to oznaczać koniec pobłażania wobec „sportowej jazdy” na drogach publicznych.
Dożywotnie odebranie prawa jazdy – w jakich sytuacjach?
Jednym z najbardziej surowych środków przewidzianych w nowelizacji prawa będzie możliwość dożywotniego odebrania prawa jazdy. To rozwiązanie ma być stosowane wobec kierowców, którzy rażąco i wielokrotnie łamią przepisy, stwarzając poważne zagrożenie dla życia i zdrowia innych uczestników ruchu drogowego.
Nowe przepisy przewidują, że sąd będzie mógł orzec dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów w następujących przypadkach:
- Umyślne spowodowanie wypadku ze skutkiem śmiertelnym lub ciężkim uszczerbkiem na zdrowiu.
- Ponowna jazda po alkoholu lub narkotykach, zwłaszcza jeśli wcześniej kierowca był już skazany za podobne przestępstwo.
- Udział w nielegalnych wyścigach połączony z agresywnym, niebezpiecznym zachowaniem na drodze.
- Łamanie zakazu prowadzenia pojazdów mimo wcześniejszych sankcji – traktowane jako rażące lekceważenie prawa.
Dożywotni zakaz prowadzenia pojazdów będzie orzekany przez sąd, który oceni m.in. stopień winy, skutki czynu oraz dotychczasową historię wykroczeń i przestępstw sprawcy. Oznacza to, że nie będzie on nakładany automatycznie, ale w indywidualnych przypadkach uznanych za szczególnie niebezpieczne.
To bardzo dotkliwa sankcja, która ma wyeliminować z dróg osoby zagrażające innym i pokazuje, że prawo zaczyna traktować bezpieczeństwo drogowe na równi z bezpieczeństwem publicznym.
Zmiany a użytkownicy leasingu i wynajmu długoterminowego
Choć nowe przepisy mają na celu przede wszystkim eliminację piratów drogowych, ich skutki mogą odczuć również osoby korzystające z nowoczesnych form użytkowania aut, takich jak leasing operacyjny czy wynajem długoterminowy. Te rozwiązania cieszą się coraz większą popularnością – szczególnie wśród firm i klientów indywidualnych ceniących wygodę oraz przewidywalność kosztów.
Jednak w razie utraty prawa jazdy na skutek nowej, surowszej interpretacji przepisów, użytkownik auta może znaleźć się w trudnej sytuacji:
- Utrata prawa do prowadzenia auta nie zwalnia z obowiązku opłacania rat leasingowych lub abonamentu.
- Niektóre firmy leasingowe mogą rozwiązać umowę z winy klienta, jeśli ten trwale utraci możliwość użytkowania pojazdu.
- W przypadku pojazdów firmowych – konsekwencje mogą objąć także przedsiębiorstwo, szczególnie gdy pracownik zatrudniony jako kierowca traci prawo jazdy.
Warto podkreślić, że firmy takie jak Car Lease Polska oferują klientom nie tylko elastyczne warunki finansowe, ale również wsparcie w zakresie obsługi prawnej i zarządzania flotą. Indywidualne podejście do każdego przypadku i transparentność zasad współpracy pozwalają lepiej zabezpieczyć się na wypadek nieprzewidzianych sytuacji – także tych wynikających ze zmian w prawie.
Jak się przygotować na nowe sankcje?
Wejście w życie nowych przepisów w 2026 roku oznacza konieczność zmiany podejścia do codziennej jazdy. Kierowcy powinni przygotować się na to, że nawet jedno nieodpowiedzialne zachowanie może skutkować utratą prawa jazdy lub odpowiedzialnością karną. Dlatego warto już teraz zadbać o większą świadomość przepisów i rozwagę za kierownicą.
Oto kilka kluczowych kroków, które warto podjąć jeszcze przed wejściem zmian w życie:
- Aktualizacja wiedzy – zapoznanie się z nowelizacją i nowymi kategoriami wykroczeń i przestępstw.
- Unikanie ryzykownych zachowań – nawet jednorazowe „sportowe” przyspieszenie może mieć poważne konsekwencje.
- Szkolenia i kursy doszkalające – szczególnie polecane dla kierowców zawodowych i flotowych.
- Weryfikacja zapisów w umowach leasingu lub wynajmu – warto wiedzieć, jakie są konsekwencje utraty prawa jazdy w kontekście obowiązujących zobowiązań.
Zmiany w prawie mają charakter systemowy i obejmą wszystkich kierowców – zarówno tych prowadzących prywatne samochody, jak i korzystających z pojazdów służbowych czy w ramach wynajmu. Odpowiedzialność, znajomość przepisów i rozwaga staną się kluczowymi elementami codziennego uczestnictwa w ruchu drogowym.
Oblicz swoją ratę w kalkulatorze leasingowym od Car Lease Polska!
